KİLİS İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ

Nakışcılık

Geçmişte gergef (üzerine nakış işlenen kumaş gerilen dört köşe çerçeve) bugün “kasnak” yardımıyla işlenen el işi nakışlarına, günümüzde makine nakışları da eklenmiştir.

Nakış işlenecek kumaşın önce lifleri (dokuma ipleri) çekilir. Buna “tel çekme” denir ve yörede sadece bu işi yapan usta kadınlar vardır. Sonra kumaşın çevresine “antike (kumaşın lifleri çekilerek yapılan küçük süsleme öğeleri olup; ‘sıçan dişi’ gibi küçük olduğundan,’sıçan dişi’ olarak adlandırılır”) yapılır buna da “antike çekme” denir.

İşin niteliğine uygun bez üzerine (yerli dokuma bez, patiska, keten, yün tela kumaş, doğal ve yapay ipek kumaş, taşlanmış ipek,margizet, kadife kumaş) kumaşın fiziksel özellikleriyle (yapısı,dokuma özelliği,kalınlığı / inceliği, rengi ve uygulanan motifi) uyumlu iplikler kullanılarak (nakış ipliği, floş iplik, yumak ipliği, ibrişim ipliği, doğal ipek, çamaşır ipeği,sim) iğneyle işlenen nakışlar, tamamıyla el emeği ve göz nuru eseridir.

Çiti badem, mercimek, ciğerdeldi, kartopu, cemaliyan, çiniğnesi, kanava / kanava iğnesi, sim-sırma … gibi iğne teknikleri uygulanarak işlenen nakışlar genellikle insan, yaprak, çiçek, meyve motifli ve geometrik desenlidir.

Nakışlı bezlerin, örtülerin çevresi / kenarları iğne oyası, sim oya, mekik oyası, ajur / örümcek ajur ve “yemsin” adı verilen sırmalarla zenginleştirilmiştir.

Patiska, poplin, terilen, saten ve ipekli kumaşlar üzerine “Türk işi, tül işi, beyaz iş, çiniğnesi, kesme” gibi yöntem ve tekniklerin uygulandığı makine nakışı .